Πλεόνασμα 3,69 δισ. το 2023

Στα 3,692 δισ. ευρώ ανήλθε το πρωτογενές πλεόνασμα του κρατικού προϋπολογισμού το 2023 έναντι στόχου για πρωτογενές έλλειμμα 851 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς ελλείμματος 6,652 δισ. ευρώ το 2023, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.

Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο του Ιανουαρίου - Δεκεμβρίου 2023, παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 3.989 εκατ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 8.338 εκατ. ευρώ που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2023 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024 και ελλείμματος 11.656 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2022.

Το πρωτογενές αποτέλεσμα σε τροποποιημένη ταμειακή βάση διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 3.692 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές έλλειμμα 851 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς ελλείμματος 6.652 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2022.

Αναφορικά με την παρατηρούμενη διαφορά έναντι των στόχων στο πρωτογενές αποτέλεσμα σε ταμειακούς όρους, σημειώνεται ότι κατά κύριο λόγο αφορούν ποσά που δεν επηρεάζουν το δημοσιονομικό αποτέλεσμα Γενικής Κυβέρνησης κατά ESA, το οποίο διαμορφώνεται κατόπιν ενσωμάτωσης των στοιχείων των φορέων Γενικής Κυβέρνησης και των εθνικολογιστικών προσαρμογών.

Πιο συγκεκριμένα, ποσό ύψους 1.687 εκατ. ευρώ που αφορά στην είσπραξη κατά το μήνα Δεκέμβριο από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, που είχε προβλεφθεί για είσπραξη το πρώτο τρίμηνο του 2024, καθώς και το μεγαλύτερο μέρος εκ της παρατηρούμενης υποεκτέλεσης ταμειακής πληρωμής δαπανών ύψους 2.767 εκατ. ευρώ (όπως για παράδειγμα ο ετεροχρονισμός ταμειακών πληρωμών εξοπλιστικών δαπανών, οι μεταβιβάσεις προς φορείς Γενικής Κυβέρνησης κ.ά.) δεν επηρεάζουν το πρωτογενές αποτέλεσμα σε δεδουλευμένη βάση.

Υπέρβαση εσόδων 337 εκατ. ευρώ

Σημειώνεται ότι τα καθαρά έσοδα από φόρους (λαμβάνοντας υπόψη τις επιστροφές φόρων) παρουσίασαν το δωδεκάμηνο αύξηση 337 εκατ. έναντι των στόχων, κάτι που προήλθε κυρίως από τα έσοδα του Νοεμβρίου, καθώς τον Δεκέμβριο ήταν πλησίον των στόχων. Η εν λόγω αύξηση αντισταθμίστηκε από αύξηση των πληρωμών του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων κατά 362 εκατ. ευρώ έναντι των στόχων.

Την περίοδο Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου 2023, το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 66.776 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 1.581 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024. Η υπερεκτέλεση αυτή οφείλεται κυρίως στην είσπραξη τον μήνα Δεκέμβριο του ποσού των 1.687 εκατομμυρίων ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), το οποίο είχε προβλεφθεί ότι θα εισπραχθεί τον Μάρτιο 2024. Εξαιρουμένου του ανωτέρω ποσού από το ΤΑΑ, τα καθαρά έσοδα παρουσιάζουν μείωση κατά 106 εκατ. ευρώ ή 0,2% έναντι του στόχου, εξαιτίας των μειωμένων εσόδων ΠΔΕ.

Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 61.671 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 653 εκατ. ευρώ ή 1,1% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024.

Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 6.993 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 316 εκατ. ευρώ από τον στόχο (6.677 εκατ. ευρώ).

Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 3.323 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 441 εκατ. ευρώ από τον στόχο (3.763 εκατ. ευρώ).

Η ακριβής κατανομή μεταξύ των κατηγοριών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού θα πραγματοποιηθεί με την έκδοση του οριστικού δελτίου.

Ειδικότερα, τον Δεκέμβριο 2023 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 7.612 εκατ. ευρώ, αυξημένο κατά 1.384 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου, εξαιτίας κυρίως της είσπραξης ποσού 1.687 εκατομμυρίων ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, όπως προαναφέρθηκε. Μη συμπεριλαμβανομένου του ανωτέρω ποσού, τα καθαρά έσοδα παρουσιάζουν μείωση κατά 303 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024 εξαιτίας κυρίως: (α) της προείσπραξης κατά τον μήνα Νοέμβριο 2023 του ποσού των 189 εκατ. ευρώ από τον Διαχειριστή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων (ΔΑΠΕΕΠ Α.Ε.), που είχε εκτιμηθεί ότι θα εισπραχθεί κατά τον μήνα Δεκέμβριο 2023, προκειμένου να χρησιμοποιηθεί για τη χορήγηση του επιδόματος θέρμανσης χειμερινής περιόδου 2023 και (β) των μειωμένων εσόδων ΠΔΕ.

Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 5.631 εκατ. ευρώ αυξημένα κατά 205 εκατ. ευρώ ή 3,8% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024.

Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 726 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 182 εκατ. ευρώ από τον στόχο (543 εκατ. ευρώ).

Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 369 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 100 εκατ. ευρώ από τον στόχο (469 εκατ. ευρώ).

Μειωμένες οι δαπάνες

Οι δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου - Δεκεμβρίου 2023 ανήλθαν στα 70.765 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 2.767 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (73.533 εκατ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024. Επίσης είναι μειωμένες, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022, κατά 513 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω των μειωμένων ταμειακών πληρωμών των εξοπλιστικών προγραμμάτων του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, λαμβάνοντας υπόψη και αντίρροπες μεταβολές σε λοιπές κατηγορίες δαπανών.

Στο σκέλος του Τακτικού Προϋπολογισμού οι πληρωμές παρουσιάζονται μειωμένες έναντι του στόχου κατά 3.147 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στην υποεκτέλεση των ταμειακών πληρωμών των εξοπλιστικών προγραμμάτων του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας κατά 557 εκατ. ευρώ, καθώς και στην υποεκτέλεση των μεταβιβάσεων προς φορείς Γενικής Κυβέρνησης ύψους 471 εκατ. ευρώ. Παράλληλα δεν υπήρξε πλήρης ανάλωση των πιστώσεων υπό κατανομή. Σε αυτό συνέβαλε και το γεγονός ότι μέρος των αναγκών των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης εξυπηρετήθηκε με χρήση ιδίων πόρων, χωρίς να χρειαστεί επιπρόσθετη κρατική επιχορήγηση.

Ως αξιοσημείωτες πληρωμές μπορούν να αναφερθούν: η επιχορήγηση προς την Κοινωνία της Πληροφορίας Μ.Α.Ε. ύψους 821 εκατ. ευρώ, προς εξυπηρέτηση των αναγκών του Market Pass και της επέκτασης αυτού, η απόδοση προς το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης ύψους 367 εκατ. ευρώ των υπερκερδών παραγωγών ενέργειας, για την περίοδο από την 1η Οκτωβρίου 2021 έως και την 30ή Ιουνίου 2022, καθώς και οι φετινές πληρωμές επιδότησης Diesel θέρμανσης ύψους 100 εκατ. ευρώ. Όλες οι προαναφερθείσες πληρωμές καλύφθηκαν με ανακατανομή πιστώσεων από το αποθεματικό για προώθηση δράσεων για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης (πιστώσεις υπό κατανομή).

Οι πληρωμές στο σκέλος των επενδυτικών δαπανών ανήλθαν στα 11.201 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση ύψους 379 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο. Οι δαπάνες του ΠΔΕ περιλαμβάνουν ποσό ύψους 133 εκατ. ευρώ προς εξυπηρέτηση μέτρων COVID-19, με σημαντικότερα εξ αυτών, την ενίσχυση των φορέων υγείας με επικουρικό προσωπικό για την ανταπόκριση στις ανάγκες λόγω της πανδημίας COVID-19 στις Περιφέρειες, τη στήριξη των νεοφυών επιχειρήσεων στο πλαίσιο του Elevate Greece, τη δημιουργία δικτύου νοσηλευτών για τη λήψη δειγμάτων βιολογικού υλικού και τη νοσηλευτική βοήθεια στα ύποπτα κρούσματα κορωνοϊού κατ’ οίκον και την επιχορήγηση υφιστάμενων μικρομεσαίων επιχειρήσεων του κλάδου του λιανεμπορίου, που διατηρούν φυσικό κατάστημα, για την ανάπτυξη, αναβάθμιση και διαχείριση ηλεκτρονικού καταστήματος.