Politico: Το επόμενο πραξικόπημα του Πούτιν

Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν μπορεί να αιφνιδιάστηκε από την ουκρανική εισβολή στη ρωσική περιοχή του Κουρσκ αυτό το μήνα, αλλά αυτό το Σαββατοκύριακο θα γιορτάσει πιθανότατα "εδαφικά κέρδη" πιο δυτικά, στη Γερμανία, σύμφωνα με ανάλυση του Politico.

Τα φιλορωσικά κόμματα σε τρία ανατολικά γερμανικά κρατίδια Βρανδεμβούργο, Σαξονία και Θουριγγία - είναι έτοιμα να καταγράψουν σημαντικές νίκες στις περιφερειακές εκλογές του Σεπτεμβρίου, δύο από τις οποίες έχουν οριστεί για την Κυριακή.

Το φιλορωσικό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) έχει μεγάλες πιθανότητες να τερματίσει πρώτο και στα τρία κρατίδια και η πρόσφατα σχηματισθείσα αριστερή Συμμαχία Σάρα Βάγκενκνεχτ (BSW) που σημειώνει άνοδο, η Μόσχα είναι έτοιμη να αποκαταστήσει ένα ισχυρό έρεισμα σε μια ευρεία ζώνη της πρώην Ανατολικής Γερμανίας, μια περιοχή στην οποία κυριαρχούσε επί δεκαετίες κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.

Εάν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις στις κάλπες, τα αποτελέσματα θα προκαλέσουν έντονη ανησυχία σε ολόκληρη τη Γερμανία. Μια νίκη των εξτρεμιστών θα εκθέσει το βαθμό στον οποίο απέτυχαν οι προσπάθειες του πολιτικού κατεστημένου της Γερμανίας να αποκαταστήσει το χάσμα Ανατολής-Δύσης της χώρας και θα κλονίσει τον ήδη ασταθή τριμερή συνασπισμό του Βερολίνου στον πυρήνα του.

Μια επικράτηση θα σηματοδοτούσε επίσης μια προσωπική νίκη για τον Πούτιν: Η δράση του Ρώσου ηγέτη στη Δρέσδη ως κατάσκοπος της KGB τη δεκαετία του 1980, αποτέλεσε για αυτόν μια εμπειρία και διατηρεί το ενδιαφέρον του για όλες τις γερμανικές εξελίξεις. Ένας βιογράφος τον αποκάλεσε κάποτε ως "ο Γερμανός στο Κρεμλίνο".

Συνολικά, τα φιλορωσικά κόμματα, τα οποία κινούνται μεταξύ της άκρας δεξιάς και της αριστεράς του πολιτικού φάσματος, αναμένεται να συγκεντρώσουν τουλάχιστον το 50% των ψήφων σε όλες τις περιφέρειες, σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις. Σε ένα κρατίδιο, τη Θουριγγία, τα κόμματα προβλέπεται να συγκεντρώσουν έως και 65%, με το AfD να τερματίζει πρώτο με περίπου 30%.

Αν και δεν είναι όλα τα κόμματα τόσο ανοικτά φιλορωσικά όσο το AfD, μοιράζονται από κοινού δύο αφηγήματα που προωθούνται από την άκρα δεξιά: Ότι το ΝΑΤΟ είναι συνυπεύθυνο για τον πόλεμο στην Ουκρανία και ότι μια ειρηνική λύση θα ήταν εφικτή αν η Δύση είχε ασχοληθεί σοβαρά με τη διπλωματία.

Τα κυρίαρχα κυβερνητικά κόμματα της Γερμανίας σε εθνικό επίπεδο - Οι Σοσιαλδημοκράτες (SPD), οι Πράσινοι και το Ελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα (FDP) - έχουν υποβιβαστεί σε δεύτερο ρόλο, με τις δημοσκοπήσεις να προβλέπουν ένα αθροιστικό αποτέλεσμα περίπου 12% στη Σαξονία και τη Θουριγγία και 27% στο Βρανδεμβούργο. Ακόμη και αν συνυπολογιστεί η μεγαλύτερη κεντρώα δύναμη της Γερμανίας, οι συντηρητικοί Χριστιανοδημοκράτες (CDU), το συνδυασμένο ποσοστό των κυρίαρχων κομμάτων δεν ξεπερνά το 50%.

Πρόκειται για μια εξαιρετική πτώση για τα κεντρώα κόμματα που διαμόρφωσαν την πολιτική ζωή της ανατολικής Γερμανίας μετά την επανένωση. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, οι δυνάμεις του δυτικογερμανικού κατεστημένου αποίκισαν ουσιαστικά την Ανατολή, στέλνοντας τους δικούς τους πολιτικούς βετεράνους να διοικήσουν τη Σαξονία και άλλα κρατίδια. Ακόμη και σήμερα, πάνω από το 40% της κορυφαίας πολιτικής τάξης στα ανατολικά κρατίδια της Γερμανίας προέρχεται από τη Δύση.

Η ταχεία άνοδος του AfD και άλλων λαϊκιστικών κομμάτων στα ανατολικά υποδηλώνει ότι η προσέγγιση αυτή έχει αποτύχει. Τόσο οι Πράσινοι όσο και το FDP, το μικρότερο από τα τρία κόμματα του εθνικού συνασπισμού της Γερμανίας, αντιμετωπίζουν το ενδεχόμενο να αποκλειστούν και από τα τρία κοινοβούλια των κρατιδίων, σύμφωνα με τις πρόσφατες δημοσκοπήσεις. Για να κερδίσουν έδρες, τα κόμματα πρέπει να συγκεντρώσουν τουλάχιστον το 5% των ψήφων.

"Τα δημοκρατικά κόμματα - το SPD, το CDU και ακόμη και οι Πράσινοι - δεν κατάφεραν ποτέ να εδραιωθούν στην ανατολική Γερμανία με τον ίδιο τρόπο που το έκαναν στη Δύση και αυτό καθιστά πολύ πιο εύκολο για ένα κόμμα όπως το AfD να εισχωρήσει και να επωφεληθεί από ένα πιο ασταθές εκλογικό σώμα", δήλωσε ο Johannes Kieb, κοινωνιολόγος στο Πανεπιστήμιο της Λειψίας.

Παρόλο που η επανένωση μεταμόρφωσε ριζικά την οικονομία της πρώην Ανατολικής Γερμανίας, ανεβάζοντας το βιοτικό επίπεδο σε ένα επίπεδο ασύλληπτο υπό τον κομμουνισμό, η δυσαρέσκεια για την de facto ανάληψη της χώρας από τη Δύση παραμένει αισθητή σε πολλές περιοχές. Μετά την επανένωση, η περιοχή έχασε το 15% του πληθυσμού της, καθώς πολλοί πρώην Ανατολικογερμανοί, ιδίως γυναίκες, μετακόμισαν δυτικά.

Η μεγαλύτερη απειλή παραμένει το AfD

Ως επί το πλείστον, οι αριστεροί πολιτικοί στην Ανατολική Γερμανία συγκεντρώνονται στο BSW και στο κόμμα της Αριστεράς, τον διάδοχο του πρώην ανατολικογερμανικού κομμουνιστικού κόμματος, και είναι λιγότερο υπέρ του Πούτιν παρά υπέρ της ειρήνης.

"Χρειαζόμαστε μια ευρωπαϊκή ειρηνευτική τάξη που να περιλαμβάνει τη Ρωσία", δήλωσε αυτό το μήνα ο Bodo Ramelow, ο σημερινός πρωθυπουργός της Θουριγγίας και μία από τις πιο επικριτικές φωνές απέναντι στη Ρωσία στο κόμμα της Αριστεράς. "Όλες οι συμμετέχουσες χώρες θα πρέπει να συμφωνήσουν σε ένα σύμφωνο μη επίθεσης και να δημιουργήσουν μια κοινότητα άμυνας".

Οι επικριτές χαρακτηρίζουν τέτοιες εκκλήσεις από την Αριστερά ως αφελείς. Πιέζοντας τη Δύση να τερματίσει τις αποστολές όπλων, ενώ λέει στην Ουκρανία να αναστείλει τον αγώνα της και να παραχωρήσει εδάφη, συμφέρει τη Μόσχα και νομιμοποιεί την εισβολή της στην Ουκρανία, υποστηρίζουν.

Η μεγαλύτερη απειλή, ωστόσο, παραμένει το AfD, το οποίο θα προκαλούσε έναν πολιτικό σεισμό που θα αντίκτυπο πολύ πέρα από τα σύνορα της Γερμανίας, αν το κόμμα κέρδιζε και στα τρία κρατίδια, μια προοπτική που ορισμένοι λένε ότι είναι πιο πιθανή μετά την επίθεση με μαχαίρι στο Σόλινγκεν την περασμένη εβδομάδα, την οποία φέρεται να διέπραξε Σύρος με φερόμενους δεσμούς με το Ισλαμικό Κράτος.

Οι δεσμοί του AfD με τη Μόσχα είναι καταγεγραμμένοι. Πριν από τις ευρωεκλογές του Ιουνίου, οι γερμανικές αρχές αποκάλυψαν ότι, όπως ισχυρίζονται, υπήρξε ρωσική επιχείρηση επιρροής στην οποία συμμετείχε ένας από τους επικεφαλής υποψηφίους του AfD. Παρόλα αυτά, το κόμμα τερμάτισε δεύτερο με 16% και σημείωσε ιδιαίτερα καλές επιδόσεις στα ανατολικά.

Πολλά υψηλόβαθμα στελέχη του AfD δεν κρύβουν τη συμπάθειά τους για το αυταρχικό καθεστώς του Πούτιν.

Ο Μπιερν Χέκε, ο ηγέτης του AfD στη Θουριγγία, τον οποίο πολλοί θεωρούν πνευματικό νονό του κόμματος, δήλωσε ότι αν γίνει ποτέ καγκελάριος της Γερμανίας, το πρώτο του ταξίδι θα είναι στη Μόσχα.

Αν συμβεί αυτό κάποια στιγμή, κάτι που παραμένει κάτι παραπάνω από απίθανο, το πιθανότερο είναι ότι ο Πούτιν θα τον επισκεφτεί πρώτος.

Πριν οι σχέσεις μεταξύ Μόσχας και Βερολίνου παγώσουν, ο Πούτιν επισκεπτόταν συχνά τη Γερμανία.

"Για να είμαι ειλικρινής, έρχομαι στη Δρέσδη γεμάτος ιδιαίτερα συναισθήματα", είχε είπε κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψής του στην πόλη το 2009 για να παραλάβει το Τάγμα του Αγίου Γεωργίου, ένα βραβείο προς τιμήν επιφανών προσωπικοτήτων που "αγωνίζονται για το καλό στον κόσμο”. "Πρόκειται αναμφίβολα για ένα από τα κέντρα του ευρωπαϊκού πολιτισμού, μια πόλη πλούσια σε ιστορία με τη δική της ιδιαίτερη γοητεία", είχε πει ο Πούτιν.