Μ. Ντράγκι: Οι πέντε παρεμβάσεις που χρειάζεται τώρα η Ευρώπη

 

Ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και τέως πρωθυπουργός της Ιταλίας Μάριο Ντράγκι κάλεσε την Ευρωπαϊκή Ένωση να επενδύει έως και 800 δισεκατομμύρια ευρώ επιπλέον ετησίως για να καταστήσει το μπλοκ πιο ανταγωνιστικό και να δεσμευτεί για τακτική έκδοση κοινών ομολόγων για να ανταγωνιστεί την Κίνα και τις ΗΠΑ.

Στην πολυαναμενόμενη έκθεσή του για την ανταγωνιστικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο Ντράγκι προτρέπει το μπλοκ των 27 να αναπτύξει τις προηγμένες τεχνολογίες του, να δημιουργήσει ένα σχέδιο για την επίτευξη των κλιματικών στόχων του και να ενισχύσει την άμυνα και την ασφάλεια κρίσιμων πρώτων υλών, χαρακτηρίζοντας το έργο "υπαρξιακή πρόκληση".

Ο Ντράγκι σημειώνει ότι η Ευρώπη θα χρειαστεί να ενισχύσει τις επενδύσεις κατά περίπου 5 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ του μπλοκ - ένα επίπεδο που δεν έχει παρατηρηθεί εδώ και περισσότερα από 50 χρόνια - προκειμένου να μετασχηματίσει την οικονομία της ώστε να μπορεί να παραμείνει ανταγωνιστική. Προειδοποίησε ότι η οικονομική ανάπτυξη της ΕΕ ήταν "επίμονα πιο αργή" από ό,τι στις ΗΠΑ, θέτοντας υπό αμφισβήτηση την ικανότητα του μπλοκ να ψηφιοποιήσει και να απελευθερώσει την οικονομία τόσο γρήγορα ώστε να μπορεί να ανταγωνιστεί τους ανταγωνιστές του στα ανατολικά και στα δυτικά του.

"Εάν η Ευρώπη δεν μπορέσει να γίνει πιο παραγωγική, θα αναγκαστούμε να επιλέξουμε. Δεν θα μπορέσουμε να γίνουμε, αμέσως, ηγέτης στις νέες τεχνολογίες, φάρος ευθύνης για το κλίμα και ανεξάρτητος παίκτης στην παγκόσμια σκηνή", έγραψε στην έκθεση. "Θα πρέπει να περιορίσουμε κάποιες, αν όχι όλες, από τις φιλοδοξίες μας".

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία ανέθεσε στον Ντράγκι να παραδώσει την έκθεση, θα πρέπει να αποφασίσει πόσες και ποιες από τις συστάσεις του θα ακολουθήσει.

Η έκθεση έρχεται καθώς οι Ευρωπαίοι ηγέτες συνειδητοποιούν όλο και περισσότερο την απώλεια ανταγωνιστικότητας έναντι των κύριων ανταγωνιστών του μπλοκ, εν μέρει λόγω της ενεργειακής εξάρτησης της Ευρώπης και της έλλειψης πρώτων υλών. Εν τω μεταξύ, η ΕΕ εξακολουθεί να παρεμποδίζεται από την αδυναμία των τηλεπικοινωνιακών και αμυντικών βιομηχανιών της να αξιοποιήσουν οικονομίες κλίμακας και να είναι καλύτερα προετοιμασμένες για μια πιο "ευκίνητη" στάση ασφαλείας.

Η ΕΕ έχει επίσης αποτύχει μέχρι στιγμής να προωθήσει έναν οδικό χάρτη για να μειώσει τα εμπόδια στις κεφαλαιαγορές της για να κινητοποιήσει δισεκατομμύρια ευρώ πέρα ​​από τα σύνορά της που απαιτούνται για την επιτάχυνση της ανάπτυξης καθαρών τεχνολογιών για την επίτευξη των φιλόδοξων πράσινων στόχων της ή για τη δημιουργία της επόμενης γενιάς πρωταθλητών τεχνολογίας.

Μια ιδιαίτερη πρόνοια για τον ιδιωτικό τομέα είναι η έκκληση του Ντράγκι για περισσότερη ενοποίηση στον κλάδο των τηλεπικοινωνιών, η οποία, όπως είπε, "απαιτείται για να προσφέρει υψηλότερα ποσοστά επενδύσεων στη συνδεσιμότητα".

Ο Ντράγκι προτείνει επίσης μια προσαρμογή της πολιτικής ανταγωνισμού της ΕΕ έτσι ώστε "να μην γίνει εμπόδιο" στους βιομηχανικούς στόχους του μπλοκ. Συγκεκριμένα, ζητεί νέες αξιολογήσεις σε τεχνολογικές συμφωνίες που θα εξετάζουν πώς ορισμένες συμφωνίες θα μπορούσαν να ενισχύσουν την καινοτομία στην Ευρώπη, καθώς και περαιτέρω χαλάρωση των προστατευτικών κανόνων της ΕΕ για κρατική βοήθεια σε στρατηγικά σημαντικούς τομείς.

Η κακή κατάσταση της ευρωπαϊκής παραγωγικότητας ενισχύεται από την αδυναμία των εθνικών κυβερνήσεων στις μεγαλύτερες οικονομίες της ΕΕ που πλήττονται από πολιτικό κατακερματισμό και την άνοδο των λαϊκιστικών δυνάμεων ενάντια σε ορισμένες από τις φιλόδοξες κοινές λύσεις που ζητεί ο Ντράγκι, συμπεριλαμβανομένου του κοινού χρέους.

Οι συνέπειες της αργής ανταπόκρισης στις προκλήσεις που θέτουν τα αμερικανικά οικονομικά μέτρα τόνωσης για την πράσινη μετάβαση και τα επιθετικά βιομηχανικά σχέδια της Κίνας, με επενδύσεις δισεκατομμυρίων δολαρίων σε επιδοτήσεις, είναι ήδη αισθητές σε ορισμένους από τους βασικούς κλάδους.

Η Volkswagen ανακοίνωσε πρόσφατα ότι εξετάζει το ενδεχόμενο να κλείσει εργοστάσιο στη Γερμανία για πρώτη φορά στα 87 χρόνια ιστορίας της.

"Οι Ευρωπαίοι πρέπει να καταλάβουν ότι η άμυνα δεν είναι απάντηση, είναι απλώς μια προσωρινή απάντηση", η Alicia Garcia Herrero, οικονομολόγος της Natixis, μιλώντας στο Bloomberg TV. "Πρέπει να επιτεθούμε – που σημαίνει σίγουρα όχι τίποτα άλλο παρά να ανταγωνιζόμαστε με καλύτερους όρους, δηλαδή με περισσότερη καινοτομία. Η ενιαία αγορά πρέπει να ενισχυθεί".

Ο Ντράγκι αποκαλύπτει εξάλλου τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η βιομηχανία της ΕΕ καθώς ξεκινά την αποστολή της να φτάσει σε καθαρές μηδενικές εκπομπές μέχρι τα μέσα του αιώνα. Οι τιμές της ενέργειας στην περιοχή είναι πολύ υψηλές και εμποδίζουν τις επενδύσεις, ενώ οι κλιματικοί στόχοι του μπλοκ επιβαρύνουν βαριά βραχυπρόθεσμα τους τομείς με τις υψηλότερες εκπομπές. Η Κίνα και οι ΗΠΑ δεν αντιμετωπίζουν τέτοια εμπόδια, συμπληρώνει.

Ενεργειακά Σχέδια

Για να γίνει η ενεργειακή μετάβαση ευκαιρία, η Ευρώπη πρέπει να συγχρονίσει όλες τις πολιτικές της με τους κλιματικούς στόχους και να καταλήξει σε ένα κοινό σχέδιο για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές και την ανταγωνιστικότητα που να καλύπτει τους παραγωγούς ενέργειας, τους τομείς καθαρής τεχνολογίας και της αυτοκινητοβιομηχανίας, καθώς και εταιρείες έντασης ενέργειας, όπου οι εκπομπές είναι δύσκολο να μετριαστούν.

Οι τέσσερις μεγαλύτερες βιομηχανίες υψηλής έντασης εκπομπών ρύπων στην ΕΕ, όπως τα χημικά και τα μέταλλα, θα χρειαστούν 500 δισεκατομμύρια ευρώ τα επόμενα 15 χρόνια προκειμένου να απελευθερωθούν από τον άνθρακα, αναφέρει η έκθεση του Ντράγκι. Επιπλέον, η επένδυση στις μεταφορές θα ανέρχεται σε 100 δισεκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο μεταξύ 2031 και 2050.

Ο Ντράγκι χρησιμοποιεί τον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας ως αντιπαράδειγμα, αποκαλώντας τον "βασικό παράδειγμα έλλειψης σχεδιασμού της ΕΕ". Το μπλοκ αντιμετωπίζει πραγματικό κίνδυνο οι αυτοκινητοβιομηχανίες της ΕΕ να συνεχίσουν να χάνουν μερίδιο αγοράς έναντι της Κίνας, η οποία βρίσκεται μπροστά από το μπλοκ των 27 μελών σε "σχεδόν όλους τους τομείς", ενώ παράγει με χαμηλότερο κόστος.

Η έκθεση προτείνει κοινή χρηματοδότηση για την αμυντική Έρευνα και Ανάπτυξη σε διάφορους τομείς όπως τα drones, οι υπερηχητικοί πύραυλοι, τα όπλα κατευθυνόμενης ενέργειας, η αμυντική τεχνητή νοημοσύνη και υποθαλάσσιος και ο διαστημικός πόλεμος, αλλά και γενικότερα ο διαστημικός τομέας. Συνιστά επίσης να αυξηθούν οι συνεργατικές προμήθειες σε αμυντικό εξοπλισμό, καθώς και να ευνοηθούν οι ευρωπαϊκές εταιρείες, υπό την προϋπόθεση να είναι ανταγωνιστικές.